Rahim İçi Aşılama (Intrauterin İnseminasyon - IUI) Nedir?
Rahim içi aşılama (IUI), spermin doğrudan rahme yerleştirildiği yardımcı bir üreme tekniğidir. İşlem süreci, başarı oranları ve uygunluk kriterleri yazımızda açıklanmıştır.
Rahim içi aşılama (IUI), spermlerin doğrudan rahim içine bırakılması işlemiyle gebelik şansını artırmayı amaçlayan bir yardımcı üreme tekniğidir. IUI, spermin serviksi geçerek doğrudan rahme yerleştirilmesi sayesinde, spermin yumurtaya ulaşma sürecini kolaylaştırır ve daha fazla spermin döllenme şansını artırır.
IUI Ne Zaman Uygulanır?
- Açıklanamayan Kısırlık: Nedeni belirlenemeyen infertilite durumlarında IUI yaygın şekilde kullanılır. Açıklanamayan kısırlık nedir?
- Rahim Ağzı Problemleri: Servikste yapışıklık veya darlık olması durumunda sperm geçişi zorlaşır.
- Sperm Taşınmasında Sorunlar: Ereksiyon, ejakülasyon veya sperm iletiminde sorun yaşayan erkeklerde.
- Anovulasyon (Yumurtlama Olmaması): Yumurtlama problemleri olan kadınlarda, yumurtlamayı uyaran ilaçlarla birlikte uygulanabilir.
Sperm Nasıl Toplanır?
IUI için sperm örneği:
- Mastürbasyon ile steril kapta,
- Özel kondom kullanılarak ilişki sırasında,
- Retrograd ejakülasyon varlığında idrardan,
- Titreşimli uyarım veya elektroejakülasyon yöntemi ile
toplanabilir.
IUI İşlemi Nasıl Yapılır?
- Toplanan semen laboratuvar ortamında “yıkanarak” hazırlanır.
- Ovulasyon zamanına yakın, kadının muayene masasında vajinasına spekulum yerleştirilir.
- İnce bir kateter yardımıyla yıkanmış sperm doğrudan rahme enjekte edilir.
İşlem genellikle ağrısızdır ve sadece birkaç dakika sürer. Nadir olarak hafif kramp veya lekelenme olabilir.
IUI Başarı Oranı Nedir?
Başarı oranı birçok faktöre bağlı olmakla birlikte, ortalama olarak uygulama başına %15 civarındadır. Özellikle açıklanamayan kısırlık, serviks problemleri veya hafif sperm problemlerinde IUI etkin sonuçlar verebilir. Ovulasyon indüksiyonu (yumurtlama tedavisi) ile birlikte uygulandığında başarı oranı daha da artar.
IUI Kimler İçin Uygun Değildir?
- Şiddetli sperm sayısı veya kalitesi sorunu olan erkekler,
- İleri derecede tüp hastalığı olan kadınlar,
- Orta-şiddetli endometriozis vakaları,
- İleri yaş veya düşük yumurtalık rezervine sahip kadınlar için
IUI önerilmez. Bu hastalarda tüp bebek tedavisi daha uygundur.
IUI İşleminin Riskleri Var mı?
- Yumurta olgunlaştırıcı ilaç kullanımı ile birlikte çoğul gebelik riski artabilir.
- Enfeksiyon riski çok düşüktür.
- İşlemin doğum kusurlarını artırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.
IUI Kimler İçin Etkili Bir Seçenektir?
IUI, özellikle açıklanamayan kısırlık, hafif sperm bozuklukları veya serviks kaynaklı sorunlar yaşayan çiftler için etkili, basit ve nispeten ekonomik bir tedavi seçeneğidir. Uygun hasta seçimi ile başarı şansı önemli ölçüde artırılabilir.