Kısırlık Testleri: Ne Zaman ve Hangi Durumlarda Yapılır?
Kısırlık testleri, gebe kalamama durumunda kadın ve erkek faktörlerini değerlendirmek için yapılır. Testler ve değerlendirme süreci hakkında detaylı bilgiler bu yazıda sunulmuştur.
Kısırlık testleri, düzenli cinsel ilişkiye rağmen gebelik oluşmaması durumunda önerilmektedir. 35 yaşın altındaki bireylerde 12 ay, 35 yaş ve üzerindekilerde ise 6 ay boyunca gebelik oluşmazsa değerlendirme yapılmalıdır. Ayrıca hamile kalmayı zorlaştırabilecek bilinen sağlık sorunları olan bireylerde daha erken değerlendirme önerilir.
Erken Değerlendirme Ne Zaman Gerekir?
- Düzensiz adet döngüsü (35 günden uzun aralıklar veya hiç adet görmeme)
- Rahim, fallop tüpleri veya karın içi yapışıklıklar gibi bilinen sorunlar
- Bilinen veya şüphelenilen erkek kısırlık problemleri
- Çiftlerden birinde kanser tedavisi geçmişi
Test ve değerlendirme süreci, çiftin yaşı, tıbbi öyküsü ve tercihlerine göre kişiye özel planlanmalıdır. Maliyet etkin ve en az invaziv yöntemler tercih edilmelidir.
Kısırlık Testleri Nelerdir?
1. Semen Analizi (Spermyogram)
Erkek partnerin sperm sayısı, hareketliliği ve şekli değerlendirilir. Daha önce çocuk sahibi olunmuş olsa bile semen analizi önerilir.
2. Histerosalpingografi (HSG) veya Salin İnfüzyon Sonografi
Fallop tüplerinin açıklığını ve rahim boşluğunun şeklini değerlendiren bir görüntüleme testidir. Detaylı bilgi için HSG nedir? ve Salin İnfüzyon Sonografi nedir? yazılarımızı inceleyebilirsiniz.
3. Transvajinal Ultrasonografi
Vajinal yoldan yapılan bu ultrason ile rahim, yumurtalıklar, myomlar, kistler ve endometriozis gibi yapısal anormallikler incelenir.
4. Yumurtalık Rezerv Testleri
Yumurtalık rezervi kadın yaşına ve bazı biyokimyasal göstergelere göre değerlendirilir:
- Anti-Müllerian Hormon (AMH) testi
- Antral folikül sayımı (ultrason ile)
- FSH ve Östrojen seviyeleri (adet döngüsünün 2–5. günlerinde)
Yumurtalık rezervi değerlendirmesi özellikle aşağıdaki durumlarda önemlidir:
- 35 yaş ve üzeri kadınlar
- Erken menopoz öyküsü
- Tek yumurtalık olması
- Önceden yumurtalık cerrahisi, kemoterapi veya pelvik radyasyon öyküsü
- Endometriozis varlığı
- Açıklanamayan kısırlık tanısı
- Yumurtalıkların zayıf yanıt verdiği önceki tedavi öyküsü
5. Diğer Kan Testleri
- TSH ve Prolaktin: Tiroid hastalıkları ve hiperprolaktinemi taraması için yapılır.
- DHEAS, 17-α hidroksiprogesteron ve testosteron: Vücutta aşırı kıllanma gibi belirtiler varsa hormon dengesizliklerini araştırmak için kullanılır.
- Progesteron: Adet döngüsünün ikinci yarısında yapılan ölçümle yumurtlamanın olup olmadığı değerlendirilir.
6. İdrar Luteinizan Hormonu (LH) Testi
Yumurtlama öncesinde idrarda LH artışını tespit eder. En doğru sonuçlar düzenli adet gören kadınlarda elde edilir. Ancak yanlış sonuç oranı %10 civarındadır.
Erken Teşhis, Hızlı Çözüm
Kısırlık testleri, gebelik şansını artırmak için önemli bir adımdır. Doğru zamanda başlatılan değerlendirme süreci, çiftlerin çocuk sahibi olma hayaline giden yolu kısaltabilir. Üreme sağlığı uzmanlarıyla birlikte çalışmak, kişiye özel en etkili planlamanın yapılmasını sağlar.