Adenomyozis Nedir? Belirtileri, Kısırlık ve Etkili Tedavi Yöntemleri

Adenomyozis, rahim iç dokusunun kas tabakasına doğru büyümesiyle oluşan, ağrı ve kısırlıkla ilişkilendirilen yaygın bir jinekolojik hastalıktır. Tanı, belirtiler ve tedavi seçeneklerini öğrenin.

Adenomyozis Nedir?

Adenomyozis, rahim iç yüzeyini döşeyen endometrium dokusunun, rahmin kas tabakasına (myometrium) doğru büyümesiyle oluşan bir hastalıktır. Bu içe doğru büyüme, rahmin normal yapısında kalınlaşma ve düzensizliklere neden olur. Adenomyozis genellikle endometriozis ile birlikte görülür ve bu iki durum sıklıkla birlikte seyreder. Üreme çağındaki kadınlarda daha yaygın olsa da, bazı durumlarda menopoz sonrası da adenomyozis teşhisi konabilir. Hastalık, adet döngüsünün yapısını bozan etkileriyle bilinir ve çoğunlukla ağrılı adet, yoğun kanama ve kasık bölgesinde kronik rahatsızlık gibi belirtilerle kendini gösterir.

Adenomyozis Belirtileri Nelerdir?

Adenomyozis, her kadında aynı şekilde seyretmez; semptomların şiddeti ve tipi kişisel farklılıklar gösterebilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Ağrılı adet dönemleri (dismenore): Şiddetli kramplar, adet öncesinde ve sırasında alt karın bölgesinde yoğun ağrı.
• Aşırı adet kanamaları (menoraji): Uzun süren ve yoğun geçen regl dönemleri.
• Adet dönemleri dışında görülen kasık ağrısı: Özellikle derin pelvik ağrı ya da rahim üstü dolgunluk hissi.
• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni): Rahmin hassasiyeti nedeniyle cinsel birliktelik esnasında ağrı duyulması.
• Gebelikte zorluk: Bazı kadınlarda adenomyozis, doğurganlıkla ilgili sorunların tek nedeni olarak öne çıkabilir. Belirtiler, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve genellikle kadınları jinekolojik değerlendirme için doktora yönlendirir.

Adenomyozis Kısırlık Yapar mı?

Evet, adenomyozis bazı kadınlarda doğurganlığı olumsuz etkileyebilir. Rahim duvarında yer alan adenomyozis odakları, gebeliğin başlaması için gerekli olan embriyo implantasyon sürecini zorlaştırabilir. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır:

• İnflamatuvar çevre: Adenomyozis odaklarından salınan prostaglandin ve sitokin gibi maddeler, rahim içi ortamı olumsuz etkileyerek embriyonun tutunmasını engelleyebilir.
• Rahim kasılmalarında düzensizlik: Embriyonun tutunması gereken dönemde rahim kasılmalarının normalden sapması, implantasyon sürecine zarar verebilir.
• Rahim yapısında bozulma: Adenomyozis alanları, embriyonun tutunacağı bölgeye mekanik baskı yapabilir ya da bu bölgede kan akışını bozarak düşüğe neden olabilecek bir ortam yaratabilir.

Tüp bebek tedavisi sırasında da benzer etkiler gözlemlenebilir. Adenomyozisin varlığı, embriyonun rahim duvarına tutunma olasılığını azaltabilir ve tedavi başarısını olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda adenomyozis mutlaka dikkate alınmalı ve bireysel planlama yapılmalıdır.

Adenomyozis Tedavisi Nasıl Yapılır?

Adenomyozis tedavisinde öncelikli hedef, hastanın şikayetlerinin hafifletilmesi ve yaşam kalitesinin artırılmasıdır. Tedavi seçenekleri hastanın yaşına, gebelik isteğine ve semptomların şiddetine göre belirlenir. Başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:

• Medikal Tedavi:

  • Hormonal ilaçlar: Doğum kontrol hapları, progestinler ve hormon salan rahim içi araçlar (LNG-RIA) kullanılarak rahim iç dokusunun baskılanması hedeflenir. Bu sayede adet kanamaları ve ağrı kontrol altına alınabilir.
  • Ağrı kesiciler: Non-steroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ), adet döneminde görülen krampları hafifletmek için önerilebilir.

• Cerrahi Müdahale:

  • Gebelik isteyenlerde: Adenomyozisin sınırlı ve belirli bir alanda yoğunlaştığı durumlarda, lokal cerrahi girişimle bu odakların çıkarılması tercih edilebilir. Bu işlem genellikle laparoskopik yöntemlerle gerçekleştirilir.
  • Gebelik istemeyenlerde: Ağrının çok şiddetli olduğu ve medikal tedaviye yanıt alınamadığı durumlarda histerektomi (rahmin alınması) önerilebilir. Bu, özellikle menopoza yakın kadınlarda kalıcı bir çözüm sağlayabilir.

• Yardımcı Üreme Teknikleri:

  • Tüp bebek tedavisi (IVF): Adenomyozis nedeniyle doğal yollarla gebelik elde edilemeyen hastalarda uygulanabilir. Ancak tedavi öncesi hormonal baskılama ya da cerrahi tedavi planlaması yapılabilir.

Adenomyozis, uzun süreli izlem ve sabırlı bir tedavi yaklaşımı gerektiren bir hastalıktır. Tedavi planı, hastanın yaşam hedefleri ve klinik bulgularına göre kişiselleştirilmelidir.